Aktivistët mjedisorë shënuan një fitore të rrallë në Shqipëri të mërkurën pasi autoritetet njoftuan krijimin e një parku kombëtar për të mbrojtur lumin Vjosa, një nga rrugët ujore më të mëdha të Evropës.
Për vite të tëra, aktivistët lobuan për të shpëtuar atë që ata e quajnë “lumi i egër” i fundit i madh i Evropës – një rrjedhë e të cilit është e pandryshuar nga industria apo digat – duke rekrutuar A-listë si Leonardo DiCaprio për kauzën e tyre.
E shtrirë në më shumë se 400 kilometra (248 milje), Vjosa dhe degët e saj tani do të gëzojnë nivelin më të lartë të mbrojtjes.
Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama vlerësoi projektin.
“Është një moment transformues për të gjithë zonën dhe gjithashtu për të ardhmen e komuniteteve përreth saj, për të gjithë vendin”, tha Rama për AFP.
Aktivistët ranë dakord, duke thënë se parku kombëtar hap terren të ri në botën e ruajtjes.
“Ai vendos, për herë të parë, një koncept ruajtjeje ku mbrohet një sistem i tërë lumi dhe jo vetëm seksione individuale të një lumi,” tha Ulrich Eichelmann, kreu i organizatës së avokimit me bazë në Austri RiverWatch.
Të mërkurën, Rama dhe ministrja e Turizmit dhe Mjedisit Mirela Kumbaro mbikëqyrën një ceremoni përurimi të hapjes së projektit në Tepelenë, një qytet jugor në brigjet e lumit.
Pika historike
OJQ-të lokale dhe ndërkombëtare kanë luftuar prej vitesh për të rritur ndërgjegjësimin për nevojën për të mbrojtur një nga lumenjtë e fundit të pambrojtur në kontinent.
Në Shqipëri, lumi kërcënohej nga një varg projektesh hidroenergjetike, të cilat tashmë janë ndaluar nga autoritetet.
Aktivistët dhe banorët që jetojnë pranë brigjeve të Vjosës kanë paralajmëruar prej vitesh se digat do të shkaktojnë përmbytje dhe dëmtime të rënda në ekosistemin e lumit.
Rreth 1200 lloje kafshësh dhe bimësh janë regjistruar përgjatë Vjosës, duke përfshirë rreth 40 që renditen ndërkombëtarisht si të kërcënuara.
Përpara ceremonisë Kumbaro i tha AFP se shpallja e parkut kombëtar prej 12,727 hektarësh (31,449 hektarë) ishte një moment historik i madh për Shqipërinë, e cila mbështetet në energjinë hidroelektrike për të fuqizuar ekonominë e saj.
“Por, ne e konsiderojmë më të rëndësishme përgjegjësinë e madhe që kemi ndaj fëmijëve tanë dhe Shqipërisë që do t’u lëmë”, tha ajo.